Od 2024 roku w województwie śląskim w Polsce zostanie wprowadzony zakaz stosowania kotłów bezklasowych, znanych jako „kopciuchy”. Te przestarzałe piece węglowe są głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza i przyczyniają się do degradacji klimatu. W odpowiedzi na ten problem, sejmiki wojewódzkie podejmują uchwały antysmogowe, mające na celu poprawę jakości powietrza i ochronę zdrowia publicznego.
Spis treści:
Co się zmienia od stycznia 2024?
Od stycznia 2024 roku w siedmiu województwach Polski, w tym śląskim, zostanie wprowadzony zakaz używania kotłów bezklasowych. Zakaz obejmuje również inne województwa, z różnymi stopniami restrykcji w zależności od regionu. Lokalne uchwały antysmogowe mogą wprowadzać jeszcze bardziej rygorystyczne zasady.
Jakie są alternatywy dla kopciuchów?
Alternatywy dla przestarzałych kotłów obejmują:
- Kocioł na pelety
- Kocioł kondensacyjny na gaz ziemny lub płynny
- Pompa ciepła
- Ogrzewanie elektryczne
- Podłączenie do sieci ciepłowniczej
- Termomodernizacja budynku
| Rodzaj ogrzewania | Opis | Uwagi | Dodatkowe wymagania |
|---|---|---|---|
| Kocioł na pelety | Spełniają wymogi ekoprojektu (ecodesign), charakteryzują się wysoką sprawnością i niską emisyjnością. | Cena peletu znacząco wzrosła, obecnie przekracza 2000 zł/tonę. | Wymaga frezowania komina i montażu wkładu kominowego. |
| Kocioł kondensacyjny na gaz ziemny | Idealny dla domów w pobliżu sieci gazowej. Charakteryzuje się bezobsługowością i możliwością zdalnego sterowania. | Cena gazu znacząco wzrosła, jest ponad dwukrotnie wyższa niż w ubiegłym roku. | Wymaga frezowania komina i montażu wkładu kominowego. |
| Kocioł kondensacyjny na gaz płynny | Wymaga zakupu lub dzierżawy zbiornika na gaz płynny. | Cena gazu płynnego również wzrosła, obecnie wynosi około 3,3 zł/l. Koszty są wyższe przy dzierżawie zbiornika. | Wymaga frezowania komina i montażu wkładu kominowego. |
| Pompa ciepła | Wysokotemperaturowa pompa ciepła może współpracować z tradycyjnymi grzejnikami. | Efektywność może być niższa w sezonowym użyciu, co wpływa na koszty eksploatacji. Zalecana jest wcześniejsza termomodernizacja budynku. | Nie wymaga frezowania komina ani montażu wkładu kominowego. |
| Ogrzewanie elektryczne | Charakteryzuje się niższymi kosztami instalacji w porównaniu do innych systemów ogrzewania. | Rosnące ceny energii elektrycznej mogą zwiększać koszty eksploatacji. Warto rozważyć instalację fotowoltaiczną. | Nie wymaga frezowania komina ani montażu wkładu kominowego. |
| Podłączenie do sieci ciepłowniczej | Opcja dla domów znajdujących się w obszarach z dostępem do miejskiej sieci ciepłowniczej. | Zależne od lokalizacji i dostępności sieci ciepłowniczej. | Niewymagane jest frezowanie komina ani montaż wkładu kominowego. |
| Termomordernizacja | Obejmuje ocieplenie ścian zewnętrznych i dachu, wymianę okien i drzwi zewnętrznych, instalację mechanicznej wentylacji z rekuperacją. | Zalecana jako pierwszy krok przed wyborem nowego systemu grzewczego, zmniejsza straty ciepła i pozwala na zakup urządzenia o mniejszej mocy. | Nie dotyczy bezpośrednio wymiany kotła, ale jest zalecana przed jego wymianą. |
Jak zdobyć fundusze na wymianę przestarzałego kotła?
Dostępne są różne programy dofinansowania:
- Program „Czyste Powietrze”
- Inicjatywa „Stop Smog”
- Lokalne programy dofinansowania
- Ulga termomodernizacyjna
Oto przedstawienie informacji w formie tabeli:
| Program/Inicjatywa | Opis | Zastosowanie w wymianie starych pieców | Maksymalna kwota dofinansowania |
|---|---|---|---|
| Program „Czyste Powietrze” | Rządowa inicjatywa oferująca wsparcie finansowe na wymianę przestarzałych źródeł ciepła i prace termomodernizacyjne. | Wymiana starych pieców na nowoczesne, prace termomodernizacyjne. | Do 69 tys. zł |
| Inicjatywa „Stop Smog” | Skierowana do właścicieli domów jednorodzinnych na terenach objętych uchwałami antysmogowymi, realizowana przez gminy. | Wymiana lub likwidacja starych źródeł ciepła, termomodernizacja. | Średni koszt do 53 tys. zł |
| Lokalne programy dofinansowania | Oferowane przez władze wojewódzkie, gminne lub miejskie na wymianę nieefektywnych urządzeń grzewczych. | Wymiana nieefektywnych urządzeń grzewczych. | Zależy od programu |
| Ulga termomodernizacyjna | Ulga podatkowa dla właścicieli i współwłaścicieli domów jednorodzinnych. | Wsparcie w formie ulgi podatkowej na termomodernizację, w tym wymianę starych pieców. | Limit odliczeń do 53 tys. zł |
Kary za używanie starych pieców
Właściciele, którzy nie dostosują się do nowych przepisów, mogą zostać obciążeni karą w wysokości od 20 zł do 5 tys. zł. Mandaty mogą być nakładane przez policję, inspektorów Inspekcji Ochrony Środowiska oraz straże gminne.
Podsumowanie
Wprowadzenie zakazu stosowania kotłów bezklasowych w województwie śląskim jest ważnym krokiem w walce ze smogiem i poprawą jakości powietrza. Dzięki dostępnym programom dofinansowania, mieszkańcy mają możliwość wymiany starych pieców na nowoczesne, ekologiczne systemy grzewcze, co przyczyni się do poprawy zdrowia publicznego i ochrony środowiska.